پایان نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عرب با عنوان فن الوصف بین التقلید و التجدید عند البحتری

 

بررسی كلیشه های نو و همچنین تقلیدی وصف نزد بحتری

 
چكیده :
پایان نامه ای كه پیش رو داریم ، به طور كلی به بررسی كلیشه های نو و همچنین تقلیدی وصف نزد شاعر مشهور عباسی یعنی بحتری می پردازد، و جوانب وصف او را كه از طرفی متأثر از پدیده های جدید عصر عباسی است و از طرف دیگر وابسته به فرهنگ كهن پیشینیان است به تصویر می كشد . أما آنچه كه توجه خواننده را به خود جلب می كند، توانایی إعجاب انگیز بحتری در آفرینش اوصافی زیبا  از همه اموری است با آن در تعامل است یا به آن تعلق خاطر دارد . او با بهره گیری از ذوق سرشار و خیال نوپرداز خود، چنان  به وصف موضوعات قدیمی  و جدید می پردازد كه گویی قصد دارد كه در آن هنر بدیع خود را به نمایش بگذارد .این رساله كه مبتنی بر  چهار فصل است ،  به بررسی موضوعات وصفی بحتری پرداخته و میزان توانائی او را در این زمنیه بیان می كند. هر فصل نیز شامل زیر مجموعه هایی است كه مرتبط با عنوان هر فصل می باشد .
 
الف)فصل أول در واقع  به عنوان مقدمه ای برای ورود  به بحث أصلی ، به معرفی شاعر و زندگی پرفراز و نشیبش إختصاص  دارد و به بررسی سلوك  أخلاقی و هیئت ظاهری و مذهب و إعتقادات او می پردازد سپس تصویری از عصر او را كه  عصر تمدن  با شكوه عباسی و تغییر و تحول  فرهنگی  و أدبی است ، به نمایش می گذارد و شیوه ی رشد و نبوغ او را در آفرینش آن آثار بیان می كند ، و در نهایت به بیان  جایگاه شعر بحتری در میان شاعران دیگر إشاره می كند.
 
ب) فصل دوم  به بررسی مهمترین منابعی می پردازد كه بحتری در وصف از آنها بهره برده است ، كه از آن جمله ‌أسطوره ، تمدن جدید  و همچنین فرهنگ با دیه نشینی است . این فصل به تحلیل نقش آن عوامل در شكل گیری اوصاف بحتری  توجه دارد و میزان  تأثیر پذیری  بحتری را از تاریخ و أفسانه های كهن  و تمدن جدید و با شكوه   عباسی و همچنین ارزشهای كهن با دیه نشینان ر ا نشان می دهد.
 
ج ) فصل سوم  به بحث  درباره ی موضوعات جدیدی  می پردازد  كه بحتری به وصف  آن همت گماشته است   و هر آنچه ر ا كه در عصر شاعر ،  در باب وصف ،  جدید و بدیع  تلقی  می شود و ب حتری به وصف آن روی آورده است به تفضیل بیان می كند . و آن  به دو بخش  تقسیم می شود ، یك  بخش  شامل موضوعات  جدید در وصف طبیعت است از جمله  وصف بهار و گلها و پاركها و صف دریا و تورهای دریایی و همچنین نبردهای دریایی ... و بخش دیگر شامل موضوعات جدید در وصف أموری است كه زاییده ی عصر جدید عباسی و تمدن  پیشرفته  ی آن است از آن جمله قصرهای با شكوه عباسی و كشتیهای بزرگ سیاحتی و جنگی و شهرهای تمدن با نمایی كاملاً متفاوت از روستاهای مجاور آن و  حوضچه ها و استخرهای زیبا در وسط قصرها و یا پارك ها را می توان نام برد.
 
د)فصل چهارم  نیز موضوعات أصیل و قدیمی وصف را در أشعار بحتری مورد نقد  و بررسی  قرار می دهد، و از طرفی میزان پایبندی بحتری را به ارزشهای قدیمی  با دیه و سنتهای دیرینه ی بادیه نشینان بیان می كند و از طرف دیگر مهارت او را در وصف أمور قدیمی مثل وصف حیوانات وحشی همچون شیر ، گرگ و اسب و یا أابرهای باران زا، می و باده و ساقی  و در نهایت خرابیها و آثار به جای مانده از گذشتگان ،  به تصویر می كشد.صحت اطلاعات مندرج  در این فرم براساس محتوای پایان نامه و ضوابط مندرج در فرم را گواهی می نمایم. 
 
 
كلید واژه ها: 

وصف

تمدن جدید

فرهنگ بادیه

قصرهای مجلل

كلیشه های مدرن

شیفتگی و إعجاب

پادشاهان عباسی

كلیشه های قدیمی

 
 
فهرس المحتویات
المقدمه
مدخل عام (الوصف منذ العصر  الجاهلی حتی  عصر الشاعر)
 

الفصل الأول (سیرة الشاعر الشخصیة و الأدبیة)

من هو البحتری
مولده
وفاتة
أخلاق البحتری و سلوكه
مذهبه و سلوكه الإعتقادی
هیئته
عصره
نشأة البحتری و نبوغه
آثاره
مخطوطات دیوانه
شعره
مذهبه فی الشعر
منزلته  الشعریة
 

الفصل الثانی ( مصادر البحتری فی الوصف)

1- الأسطوره
2- الحضارة
3- البداوة
 

الفصل الثالث  : ( التحدید فی الوصف عند البحتری)

‌أ- الملامح التجدیدیة "عرض و تحلیل"
ب- نماذج من التحدید  فی وصف الطبیعة بصورة عامة
1- الربیع
2- الورود
3- الریاض و الساتین
4- وصف  الأنهار و البحار
ج – نماذج من التحدید فی وصف الحضارة و العمران
1- المدن
2- القصور
3-  البرك  الضاعیة
4- السفن
 

الفصل  الرابع (التقلید  فی الوصف عند البحتری)

أ‌- الملاح التقلیدیة "عرض و تحلیل"
ب‌- نماذج من التقلید فی الوصف بصورة  عامة
1- الأسد
2- الذئب
3- الفرس او الخیل 
4- السحاب و البرق
5- الخمر السقاة
6- الأطلال
7- الخاتمة
ملخص الرسالة با لفارسیة
فهرس  المصادر